Bloot.

Het leven is onvoorspelbaar en blijft ons verassen. Als we stress of pijn ervaren bestempelen we dat meestal als onprettig. We kunnen bij stress spreken van eerste- en tweede stressreactie. De analogie van de twee pijlen geeft dit duidelijk weer. Eerste pijl Een stressvolle gebeurtenis overkomt ons. De eerste pijl. We ervaren fysieke pijn of onprettige emoties zoals bijvoorbeeld angst, verdriet of boosheid. Voorbeelden: Je groet iemand die je goed kent, deze persoon groet jou niet terug - De gevoelens die je ervaart: Afwijzing, verdriet - Lichamelijke sensaties die je ervaart: Knoop in je maag, je krijgt het heet, je wordt rood, je ervaart steken in de borst en een dichtknijpend gevoel bij je keel Een collega maakt een onprettige opmerking over jouw werk - Het gevoel wat je ervaart: Boosheid - Lichamelijke sensaties die je ervaart: Het ballen van je vuisten, je kaken klemmen op elkaar, fronsende wenkbrauwen zweten, spieren die aanspannen in je romp. Eerste pijlen horen bij het leven en zijn vaak onvermijdelijk. Vaak reageren we onbewust en vanuit automatisme op deze eerste pijl. De reacties op de eerste pijl vormen de tweede stressreactie, de tweede pijl. Want hoe gaan we om met de gebeurtenis? Kun je aanvaarden dat de eerste pijl je heeft getroffen? Kun je ruimte geven aan de stress? Tweede pijl Met de reacties van de tweede pijl houd je stress in stand. Vaak zitten we - onbewust - lang vast in deze tweede pijl. Ervaringen die kunnen ontstaan ná het afschieten van de eerste pijl met als voorbeeld de afwijzing; je groet iemand en die ander groet niet terug: - Gedachten die je ervaart: ‘Wat heb ik gedaan? Heb ik iets verkeerds gezegd? Het is toch niet netjes om niet terug te groeten? Ik zal het vast verdiend hebben. Ik moet dit goedmaken. Zij vindt me vast niet aardig/leuk genoeg. Ze zal me vast uitlachen en hierover roddelen met iemand. Dat wil ik niet.’ - Gevoelens die je ervaart: Onzekerheid, verdriet, angst - Lichamelijke sensaties breiden uit of worden intenser ervaren De gebeurtenis wordt steeds persoonlijker: het roept nieuwe negatieve gevoelens op en vergroot zo de impact die het gebeuren op ons heeft. Voor we het weten zorgt die ene - de eerste trigger - gebeurtenis ervoor dat we langer dan noodzakelijk blijven hangen in een onprettige stemming. We kunnen pijlen blíjven afschieten na de tweede pijl. We komen terecht in een neerwaartse spiraal. Bijvoorbeeld: - Gedachten die je ervaart: Het is stom dat ik mezelf afgewezen voel, dat slaat nergens op. Ik wil me niet afgewezen voelen. Wat als het gevoel niet weggaat? Het zal wel aan mij liggen, ik ben nou eenmaal gevoelig. Ik haat dat ik gevoelig ben. Ik wil dit niet. Hoe moet dit nu verder? Ik zie de toekomst somber in. - Gevoelens die je ervaart: Wanhoop, angst, haat, somberheid - Lichamelijke sensaties breiden uit of worden intenser ervaren Veel van ons zullen zich in deze beschrijving herkennen. We zijn als mensen zo geconditioneerd dat we de eerste pijl niet gemakkelijk kunnen aanvaarden. Tevens is het moeilijk om uit de cirkel te stappen als we ons simpelweg niet bewust zijn van wát er gebeurt. Zonder bewustwording geen verandering . Het overkomt ons, het is een automatische reactie. Mindfulness/bewustwording Zolang je leeft wordt je door eerste pijlen getroffen. Het is de tweede pijl waarmee we binnen de mindfulness training werken. Wanneer je bewust wordt van jouw reacties op de eerste en tweede pijl ontstaat er potentie tot verandering. Er ontstaat ruimte voor het maken van een keuze. Hoe reageer ik? Hoe wil ik reageren? Welke actie onderneem ik om uit de cirkel te stappen? Door het regelmatig trainen van je aandacht, het vergroten van jouw bewustzijn, zul je merken dat de stress je eerder loslaat. Je draagt automatische reacties al jaren met je mee. Het zijn vaak ingesleten patronen geworden. Het is dan ook logisch dat er geen ‘quick-fix’ - een snel recept - bestaat om ‘gewenste reacties’ eigen te maken. Training is nodig om dit te kunnen bewerkstelligen.

Ik train geregeld mensen die zeggen: ‘Ik heb geen tijd voor mezelf. Ik heb het te druk, ik kan geen tijd vrijmaken want..’ dit zus zo. Ja dat is klote als je dat zo ervaart. Het al helemaal klote als je er in gelooft. Later in de training verandert de zin in: ‘ik neem geen tijd voor mezelf, ik gun het mezelf niet of ik durf het niet.’ Dat is al een hele shift. Gaaf die bewustwording. Het is jammer als je geen tijd voor jezelf neemt met wat voor reden dan ook. Je helpt er niet alleen jezelf mee maar ook jouw omgeving. Want doordat jij meer tijd neemt voor jezelf ontdek je sneller wat je nodig hebt en onderneem je daarin actie. Je zit beter in je vel waardoor je van veel grotere waarde kan zijn voor jouw omgeving. En doe je niets? Dan verandert er ook niets. Duh.. Maar ik hoor vaak ‘Het zal wel loslopen, het wordt straks vast rustiger..’ eh ja, good luck with that. Er is altijd wel íets. Je blijft dezelfde problemen tegenkomen, als in een cirkel. Alleen jij kan die unsatisfying circle van ‘geen-tijd-nemen-voor-jezelf’ doorbreken. En ja daar is soms moed voor nodig. Maar het is o zo de moeite waard. Begin jij vandaag met meer tijd voor jezelf nemen?